Thú chơi gà tre kiểng

Tùy theo dáng thể và sắc màu mà người nuôi đặt cho gà nhiều tên gọi khá ấn tượng như: chuối tuyết, chuối vàng, chuối ô, chuối bông, chuối tuyết bướm, nhạn Thái, cú Thái, nhạn Mã Lai, điều, lửa, bông đen, tàu vàng... Thông thường, người nuôi rất thích những con chuối tuyết, mình trắng, đuôi đốm đen; chuối ô; điều Tân Châu và nhạn Mã Lai. Đây là những giống có màu lông trắng tuyền, đen, tía, bông, vàng hoặc pha trộn, chân lùn, mào to, tích to, đuôi xòe và thẳng đứng. Đặc biệt, những con trống có cựa dài, linh hoạt, háo chiến và tiếng gáy thánh thót, vang xa, cao vút.

Gà tre hiện nay có nhiều loại khác nhau, mỗi địa phương đều sở hữu một giống gà đặc trưng, nhưng sau một thời gian tuyển chọn, cân nhắc, đánh giá, đa số những người yêu thích gà kiểng đều cho rằng gà tre Tân Châu - Việt Nam là giống thuần chủng và có ngoại hình đẹp nhất, oai vệ nhất so với các giống gà hiện có.

Gà tre Tân Châu là một giống gà bản địa có từ rất lâu đời. Thân hình, màu sắc và vóc dáng nó cũng giống như gà rừng nhưng nhỏ con hơn. Con trống nặng khoảng 700 - 800 g, đầu nhỏ, ức nở, tích vàng, đuôi phượng, mắt sáng và linh hoạt hơn gà thường.

Theo quy chuẩn của Câu lạc bộ bảo tồn gà tre giống Tân Châu thì một con gà đẹp phải hội đủ các điều kiện như: đầu nhỏ, gọn, mỏ ngắn, mắt sáng lanh lợi, đuôi dài thướt tha, thân tương đối ngắn, ngực rộng, bộ lông mịn màng và che kín toàn thân.

Gà tre thường có bộ mã nhiều màu sắc, phổ biến nhất là điều (tía), chuối, nhạn, khét, bông, ô đen và ngũ sắc. Đặc biệt, màu chuối rất đa dạng và phong phú, gồm chuối lửa, chuối trắng, chuối vàng, khét chuối, khét điều, khét sữa...

Người yêu thích gà tre không chỉ ở màu sắc, hình dáng oai phong mà còn mê cả tiếng gáy. Gà trống gáy rất hay, gáy liên tục, giọng vang xa và cao vút. Gà tre Tân Châu tuy hiếu chiến nhưng chúng rất thân thiện với con người. Gà có thể nuôi thả lan, cũng có thể nuôi nhốt nhưng chuồng phải cao ráo và rộng cho gà dễ vận động và đẻ nhiều. Thịt gà tre rất ngon, đặc biệt là trứng có lòng đỏ rất to, ngon và bổ nên giá gà con, kể cả trứng, đều đắt hơn các loại gà thường. Dân sành điệu nuôi gà tre rất thích những con gà dạn dĩ, thân thiện, không hung hãn nhưng phải có bản lĩnh khi giáp mặt với đối thủ, nhất là tiếng gáy phải cao vút, đĩnh đạc, khỏe và trong.

Những người yêu thích gà kiểng thường họp mặt nhau ở các câu lạc bộ để trao đổi thông tin, giới thiệu “hàng quý” và bình chọn những con gà đẹp theo thang điểm đã được quy định cụ thể. Những con gà đoạt giải, chủ nuôi sẽ được trao cúp và cờ lưu niệm. Họ đến câu lạc bộ là để trao đổi, cùng chia sẻ niềm đam mê và thư giãn sau một tuần làm việc vất vả.

Hiện ở một số nơi, nhất là miền núi, nhiều người đã tìm cách lai gà tre nhà với gà rừng để tạo ra những con gà lai có ngoại hình xuất sắc hơn, tiếng gáy trong hơn, giá bán cao gấp 5, 6 lần gà tre thường. Trên đỉnh núi Cấm (An Giang), hiện còn khá nhiều gà rừng nhưng do nạn săn bắt ráo riết nên có người đã tìm cách bảo tồn bằng cách thả gà mái tre vào rừng cho gà rừng đạp để lấy trứng ấp tạo ra những đàn gà lai.